Meme Kanseri: Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi
Meme kanseri, meme dokusunu oluşturan hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalması ve tümör oluşturması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Meme kanseri, kadınlarda en sık görülen kanser türüdür. Dünya Sağlık Örgütü'nün 2020 verilerine göre, her yıl yaklaşık 2,2 milyon kadın meme kanserine yakalanmaktadır.
Meme Kanseri Nedenleri
Meme kanserinin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Ancak, bazı risk faktörleri meme kanseri geliştirme riskini artırabilir. Bunlara:
Yaş: Meme kanseri riski yaşla birlikte artar. 50 yaş üstü kadınlarda meme kanseri riski daha yüksektir.
Aile öyküsü: Meme kanseri öyküsü olan kadınlarda meme kanseri riski daha yüksektir.
Hormonal faktörler: Menopoz sonrası hormon tedavisi alan kadınlarda meme kanseri riski daha yüksektir.
Radyasyona maruz kalma: Meme kanseri riskini artırabilir.
Obezite: Obezite meme kanseri riskini artırabilir.
Alkol kullanımı: Alkol kullanımı meme kanseri riskini artırabilir.
Meme Kanseri Belirtileri
Meme kanserinin en yaygın belirtisi, memede kitle veya şişliktir. Bununla birlikte, meme kanseri diğer belirtilere de neden olabilir, bunlara:
Memede ağrı
Memede şekil veya boyut değişikliği
Meme derisinde kızarıklık, kalınlaşma veya soyulma
Meme ucundan akıntı
Koltuk altında şişlik veya kitle
Meme Kanseri Tanısı
Meme kanseri tanısı, doktor tarafından yapılan fizik muayene ve meme görüntüleme testleri ile konulur. Meme görüntüleme testleri arasında mamografi, ultrasonografi ve manyetik rezonans görüntüleme (MRG) yer alır.
Meme Kanseri Evrelendirmesi:
Meme kanseri, kanserin boyutuna, yayıldığı bölgeye ve lenf bezlerine göre evrelenir. Evrelendirme, tedavinin belirlenmesi ve prognozun tahmin edilmesi için önemlidir.
Meme kanserinin evreleri aşağıdaki gibidir:
Evre 0: Kanser meme dokusunun içindedir ve lenf bezlerine yayılmamıştır.
Evre 1: Kanser meme dokusunun içindedir, ancak 2 santimetreden küçüktür ve lenf bezlerine yayılmamıştır.
Evre 2: Kanser meme dokusunun içindedir, ancak 2 santimetreden büyüktür veya lenf bezlerine yayılmıştır.
Evre 3: Kanser meme dokusundan dışarı yayılmıştır, ancak komşu dokulara veya organlara yayılmamıştır.
Evre 4: Kanser meme dokusundan dışarı yayılmıştır ve komşu dokulara veya organlara yayılmıştır veya vücuda yayılmıştır.
Meme Kanseri Tedavisi
Meme kanserinin tedavisi, kanserin evresine ve özelliklerine göre değişir. Tedavi seçenekleri arasında cerrahi, kemoterapi, radyasyon tedavisi ve hormon tedavisi yer alır.
Cerrahi
Cerrahi, meme kanserinin tedavisinde en önemli tedavi yöntemidir. Cerrahi ile kanserli doku ve çevredeki sağlıklı doku çıkarılabilir. Cerrahi seçenekleri arasında lumpektomi, mastektomi ve modifiye radikal mastektomi yer alır.
Lumpektomi: Kanserli dokuyu ve çevresindeki küçük bir miktar sağlıklı dokuyu çıkarmak için yapılan cerrahi işlemdir.
Mastektomi: Meme dokusunu tamamen çıkarmak için yapılan cerrahi işlemdir.
Modifiye radikal mastektomi: Meme dokusunu, koltuk altı lenf bezlerini ve meme ucunu çıkarmak için yapılan cerrahi işlemdir.
Kemoterapi
Kemoterapi, kanser hücrelerini öldürmek için kullanılan ilaçların bir kombinasyonudur. Kemoterapi, ameliyattan önce, sonra veya kemoterapi ve radyasyon tedavisinin bir kombinasyonu olarak uygulanabilir.
Radyasyon tedavisi
Radyasyon tedavisi, kanser hücrelerini öldürmek için yüksek enerjili ışınların kullanıldığı bir tedavi yöntemidir. Radyasyon tedavisi, ameliyattan sonra veya kemoterapi ve radyasyon tedavisinin bir kombinasyonu olarak uygulanabilir.
Hormon tedavisi
Hormon tedavisi, kanser hücrelerinin büyümesini uyaran hormonları bloke etmek için kullanılan ilaçların bir kombinasyonudur. Hormon tedavisi, östrojen reseptör pozitif meme kanseri olan kadınlarda kullanılır.
Meme Kanseri Sonrası Bakım
Meme kanseri tedavisinden sonra, kadınlar düzenli olarak takip muayenelerine ve görüntüleme testlerine tabi tutulmalıdır.
Meme kanseri ameliyatı sonrası, hastanın düzenli olarak takip muayenelerine ve görüntüleme testlerine tabi tutulması gerekir. Bu, kanserin nüksünü erken dönemde tespit etmek için önemlidir.
Meme kanseri ameliyatları, kanserin evresine ve özelliklerine göre değişir. Genel olarak, meme kanseri ameliyatları iki ana kategoriye ayrılır:
Meme koruyucu cerrahi: Kanserli dokuyu ve çevresindeki küçük bir miktar sağlıklı dokuyu çıkarmak için yapılan cerrahi işlemdir. Meme koruyucu cerrahi, meme dokusunun mümkün olduğunca korunmasını sağlayan bir yaklaşımdır.
Mastektomi: Meme dokusunu tamamen çıkarmak için yapılan cerrahi işlemdir. Mastektomi, kanserin yayılma riski yüksek olduğu durumlarda veya meme koruyucu cerrahi için uygun olmayan durumlarda uygulanabilir.
Meme koruyucu cerrahi (MKC), kanserli tümörün ve çevresindeki küçük bir miktar sağlıklı dokunun çıkarıldığı bir cerrahi işlemdir. MKC, meme dokusunun mümkün olduğunca korunmasını sağlayan bir yaklaşımdır.
MKC, meme kanserinin erken evrelerinde en sık kullanılan cerrahi yöntemdir. MKC'nin uygulanabilmesi için kanserli tümörün boyutunun 2 cm'den küçük olması ve koltuk altı lenf bezlerine yayılmamış olması gerekir.
MKC, genel anestezi altında yapılır. Ameliyat sırasında, meme dokusunda tümörün bulunduğu bölgeye bir kesi yapılır. Tümör ve çevresindeki küçük bir miktar sağlıklı doku çıkarılır. Çıkarılan doku, patolojik incelemeye gönderilir.
MKC'nin ardından, meme dokusunun şeklinin korunması için onkoplastik cerrahi teknikleri kullanılabilir. Onkoplastik cerrahi, meme dokusunun şekillendirilmesi ve yeniden yapılandırılması için kullanılan cerrahi tekniklerdir. Onkoplastik cerrahi ile, meme dokusunun şekli korunarak hastaların estetik açıdan daha iyi sonuçlar elde etmesi sağlanabilir.
Meme koruyucu cerrahi için kullanılan başlıca teknikler şunlardır:
Lumpektomi: Kanserli dokuyu ve çevresindeki küçük bir miktar sağlıklı dokuyu çıkarmak için yapılan cerrahi işlemdir. Lumpektomi, meme kanserinin erken evrelerinde en sık kullanılan meme koruyucu cerrahi yöntemidir.
Segmental mastektomi: Meme dokusunun bir segmentini çıkarmak için yapılan cerrahi işlemdir. Segmental mastektomi, kanserli dokunun meme dokusunun büyük bir kısmını kapladığı durumlarda uygulanabilir.
Kadranektomi: Meme dokusunun bir kadranını çıkarmak için yapılan cerrahi işlemdir. Kadranektomi, kanserli dokunun meme dokusunun büyük bir kısmını kapladığı durumlarda uygulanabilir.
Mastektomi için kullanılan başlıca teknikler şunlardır:
Modifiye radikal mastektomi: Meme dokusunu, koltuk altı lenf bezlerini ve meme ucunu çıkarmak için yapılan cerrahi işlemdir.
.
MKC'nin ardından, hastanın iyileşmesi için belirli bir süre dinlenmesi gerekir. Ameliyat bölgesi, ağrı kesici ilaçlar ile kontrol altına alınabilir. Ayrıca, ameliyat bölgesinin enfeksiyon kapmaması için dikkatli olunmalıdır.
MKC'nin ardından, hastanın düzenli olarak takip muayenelerine ve görüntüleme testlerine tabi tutulması gerekir. Bu, kanserin nüksünü erken dönemde tespit etmek için önemlidir.
MKC, meme kanseri tedavisinde önemli bir rol oynar. MKC, hastaların yaşam kalitesini artırarak iyileşme şanslarını önemli ölçüde yükseltir.
Meme kanserinde yüksek yaşam beklentisi ve yüksek yaşam kalitesi için yapılması gerekenler şunlardır:
Erken teşhis: Meme kanserinde erken teşhis, yüksek yaşam beklentisi ve yaşam kalitesi için çok önemlidir. Bu nedenle, tüm kadınların düzenli olarak meme muayenesi yaptırması ve 40 yaşından itibaren yılda bir kez mamografi çektirmesi önerilir.
Uygun tedavi: Meme kanseri tedavisi, kanserin evresine ve özelliklerine göre değişir. Meme kanserinin erken evrelerinde, meme koruyucu cerrahi, kemoterapi ve radyasyon tedavisi uygulanabilir. Meme kanserinin ileri evrelerinde, kemoterapi, radyasyon tedavisi, hormon tedavisi ve hedefe yönelik tedaviler uygulanabilir.
Takip ve tedavi: Meme kanseri tedavisinden sonra, hastaların düzenli olarak takip muayenelerine ve görüntüleme testlerine tabi tutulması gerekir. Bu, kanserin nüksünü erken dönemde tespit etmek için önemlidir.
Yaşam kalitesini artırmaya yönelik önlemler
Meme kanseri, kadınlar için hem fiziksel hem de psikolojik olarak zor bir hastalık olabilir. Meme kanseri tedavisi, hastaların yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle, meme kanseri tedavisine ek olarak, yaşam kalitesini artırmaya yönelik önlemler almak önemlidir.
Yaşam kalitesini artırmaya yönelik önlemler şunlardır:
Destek almak: Meme kanseri tedavisi sırasında ve sonrasında, hastaların psikolojik ve duygusal destek alması önemlidir. Bu konuda aile, arkadaşlar ve profesyonel destek almak yardımcı olabilir.
Sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek: Sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek, meme kanseri hastalarının yaşam kalitesini artırmaya yardımcı olabilir. Bu konuda, sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz yapma ve stresi yönetmek önemlidir.
Kendinizi tanımak: Meme kanseri, kadınların hayatlarının her alanını etkileyebilir. Bu nedenle, kendinizi tanımanız ve ihtiyaçlarınıza göre bir plan yapmanız önemlidir.
Meme kanseri, tedavisi zor bir hastalık olsa da, erken teşhis ve uygun tedavi ile yüksek yaşam beklentisi ve yaşam kalitesi elde etmek mümkündür.
Meme kanseri, dünyada kadınlarda en sık görülen kanser türüdür. Meme kanserinden korunmak için alınabilecek bazı önlemler şunlardır:
Düzenli olarak meme muayenesi yaptırın. Düzenli meme muayenesi, meme kanserinin erken teşhis edilmesine yardımcı olabilir. Tüm kadınların 20 yaşından itibaren aylık olarak kendi kendini meme muayenesi yapması ve 40 yaşından itibaren yılda bir kez mamografi çektirmesi önerilir.
Sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürün. Sağlıklı bir yaşam tarzı, meme kanseri riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Bu konuda, sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz yapma ve kilo kontrolü önemlidir.
Sigarayı bırakın. Sigara içmek, meme kanseri riskini artıran önemli bir faktördür. Sigarayı bırakmak, meme kanseri riskini önemli ölçüde azaltabilir.
Alkol tüketiminizi sınırlayın. Alkol tüketimi, meme kanseri riskini artırabilir. Alkol tüketiminizi sınırlamak, meme kanseri riskini azaltmanıza yardımcı olabilir.
Aile öykünüz varsa, doktorunuzla konuşun. Ailenizde meme kanseri öyküsü varsa, meme kanseri riskiniz daha yüksek olabilir. Bu nedenle, doktorunuzla konuşmak ve riskinizi azaltmak için neler yapabileceğinizi öğrenmek önemlidir.
Bu önlemler, meme kanserinden korunmada etkili olsa da, kanserden tamamen korunmanın garantisi yoktur. Bu nedenle, tüm kadınların düzenli olarak meme muayenesi yaptırması ve mamografi çektirmesi önemlidir.